ΠΑΣΑ ΠΝΟΗ ΗΧΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟΣ

Χορωδία Αθανασίου Παναγιωτίδη Αθήνα 1961

ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙΝ - ΡΑΣΤ

Ακούγοντας την παρούσα εκτέλεση του «Άξιον εστίν» σε ραστ ⁽¹⁾ από τον αείμνηστο Παναγιωτίδη, θυμήθηκα τι είχε γράψει στον επίλογο του δευτέρου τόμου του μουσικού βιβλίου "Ταμείον Ανθολογίας Κωνσταντίνου" ο εκδότης και καταγραφέας Στέφανος (Α΄Δομέστικος της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας) για τον Κωνσταντίνο Πρωτοψάλτη : "ου μικράν απήντησα δυσκολίαν εις την γραφήν, δια το λίαν δυσμίμητον της φωνητικής παραστάσεως του Κωνσταντίνου Πρωτοψάλτου, όστις, κατά τινά ιδιάζουσαν ευστροφίαν του λάρυγγος, ποικίλλει πολλαχώς μίαν και την αυτήν φωνήν, μέρος μεν αυτής πραότερον, μέρος δε γεγονώτερον εκφέρων. Ωσαύτως δε και περί την διαίρεσιν του χρόνου, ότε μεν βραδύτερον, ότε δε ταχύτερον του συνήθους διατρέχει εις την ανάβασιν και κατάβασιν και ισότητα των φθόγγων' πολλάς δε των φωνών αφίησιν εκκρεμείς, πολλά δε μεταξύ παρασπείρει και τα έρρινα, εις τα πλείστα των οποίων ουδε σημεία υπάρχουσι προσδιωρισμένα παρά των προ ημών, ουδέ το ενεστός σύστημα της γραφής της εκκλησιαστικής φαίνεται αρμόδιον".

Απολαύστε ερμηνεία…

(1)Το μακάμι της αραβοπέρσικης μουσικής που ονομάζεται «ραστ» αντιστοιχεί με τον πλάγιο του τετάρτου της βυζαντινής. Χαρακτηριστικό του μακαμιού αυτού είναι ότι η τονικότητα της βάσης του δεν αντιστοιχεί στη νότα Do της ευρωπαϊκής, που κατά συνθήκη χρησιμοποιούμε εμείς για τον πλάγιο του τετάρτου (ΝΗ=Do), αλλά στη νότα Sol. (βλέπε και: http://www.byzantine-musics.com/Maqam.htm http://rebetiko.sealabs.net/wiki/mediawiki/index.php/%CE%A1%CE%B1%CF%83%CF%84 )