ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΙΔΗΣ: 2012

Ο Γεώργιος Πρωγάκης υπήρξε ο τρίτος δάσκαλος του Παναγιωτίδη. Ο Παναγιωτίδης διδάχθηκε από αυτόν την μουσική κατά τη διάρκεια της φοίτησής του στην Θεολογική Σχολή της Χάλκης (1923-1927).

Διαβάζουμε στο διαδίκτυο:

Γεννήθηκε στα Μεστά της Χίου το 1844 αλλ’ έζησε στην Κωνσταντινούπολη.
Φοίτησε στη Μεγάλη Γένους Σχολή.Διδάχθηκε τη Μουσική από τον Γ. Ραιδεστηνό και τον Ιωάννη Καββάδα.
Υπηρέτησεν ως Ιεροψάλτης στην Αλεξάνδρεια την Αθήνα και το Βατούμ. Τέλος, σαν Μουσικοδιδάσκαλος, για πολλά χρόνια (1898 – 1928) στην Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης, όπου ανέδειξε «σωρείαν όλην» διαπρεπών μουσικών και μουσικολόγων. Ήταν ένας από τους λίγους που θεωρήθηκε μουσική αυθεντία στην κατάρτιση και χαρακτηρίσθηκε καλλικέλαδος, ηδύμολπος και ηδυφωνότατος στην εκτέλεση, βαθύς γνώστης της τυπικής διατάξεως των ιερών Ακολουθιών και αυστηρός εκτελεστής της πατροπαράδοτης Εκκλησιαστικής Μουσικής.
Ήταν μέλος στη θέση του Γραμματέως της Μουσικής Επιτροπής του 1881 και συγγραφέας τρίτομου μουσικού έργου με τον τίτλο: «Μουσική Συλλογή».
Ιδιαίτερα έχαιρε της εκτιμήσεως όλων, «ως χαρακτήρ αδαμάντινος».
(http://mestanea.blogspot.gr/2009_03_31_archive.html από όπου και η φωτογραφία)

Διακεκριμένος Χιώτης ιεροψάλτης και μουσ/δάσκαλος των 19ου-20ού αι. Σπούδασε στη Μεγάλη του Γένους Σχολή. Επίσης φοίτησε επί 2ετία στη Φιλοσοφική Σχολή του Παν/μίου Αθηνών, διευθύνοντας παράλληλα τον αριστερό χορό του μητροπολιτικού ναού Αθηνών. Δίδαξε βυζ. μουσική στη Σχολή της Χάλκης (Κων/πολις) στο διάστημα 1898-1928. Ήταν ιδρυτικό μέλος του "Ελληνικού Μουσικού Συλλόγου" Κων/πόλεως και διετέλεσε γραμματέας της "Επιτροπής του 1881". Εξέδωσε "Μουσική Συλλογή" με μουσουργήματα διαφόρων μελοποιών (3 τόμοι,Κων/πολις 1909). Πέθανε το 1931, έχοντας περάσει τα ογδόντα. Στους μαθητές του και ο Αθαν. Παναγιωτίδης.
(http://www.musipedia.gr/wiki/%CE%A0%CF%81%CF%89%CE%B3%CE%AC%CE%BA%CE%B7%CF%82_%CE%93%CE%B5%CF%8E%CF%81%CE%B3%CE%B9%CE%BF%CF%82)

Γεώργιος Πρωγάκης. Γεννήθηκε στη Χίο το 1844 αλλ’ έζησε στην Κωνσταντινούπολη. Φοίτησε στη Μεγάλη Γένους Σχολή. Διδάχθηκε τη Μουσική από τον Γ. Ραιδεστηνό και τον Ιωάννη Καββάδα.
Υπηρέτησεν ως Ιεροψάλτης στην Αλεξάνδρεια την Αθήνα και το Βατούμ. Τέλος, σαν Μουσικοδιδάσκαλος, για πολλά χρόνια (1898 – 1928) στην Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης, όπου ανέδειξε «σωρείαν όλην» διαπρεπών μουσικών και μουσικολόγων. Ήταν ένας από τους λίγους που θεωρήθηκε μουσική αυθεντία στην κατάρτιση και χαρακτηρίσθηκε καλλικέλαδος, ηδύμολπος και ηδυφωνότατος στην εκτέλεση, βαθύς γνώστης της τυπικής διατάξεως των ιερών Ακολουθιών και αυστηρός εκτελεστής της πατροπαράδοτης Εκκλησιαστικής Μουσικής.
Ήταν μέλος (στη θέση του Γραμματέως) της Μουσικής Επιτροπής του 1881 και συγγραφέας τρίτομου μουσικού έργου με τον τίτλο: «Μουσική Συλλογή».
Ιδιαίτερα έχαιρε της εκτιμήσεως όλων, «ως χαρακτήρ αδαμάντινος».
(http://www.ecclesia.gr/greek/holysynod/commitees/art/art_paradosi_xios.htm)

῾Η μουσικὴ συλλογὴ τοῦ Γεωργίου Πρωγάκη

Τὸ πατριαρχικὸ ψαλτικὸ ὕφος δὲν συνίσταται μόνον στὸν τρόπο τοῦ ψάλλειν, τῆς ἀποδόσεως τῶν μαθημάτων καὶ τῆς ἀναλύσεως τῶν μουσικῶν θέσεων, ἀλλὰ συνδέεται ἐπίσης καὶ μὲ τὰ μουσικὰ μαθήματα ποὺ ψάλλονται στὸν πατριαρχικὸ ναό. ἡ μακραίων παράδοσι τῆς Μεγάλης ᾿Εκκλησίας διεμόρφωσε ἕνα συγκεκριμένο ῥεπερτόριο μαθημάτων ἀνάλογα μὲ τὶς ἀνάγκες καὶ τὶς περιστάσεις κάθε ἀκολουθίας καὶ κάθε ἑορτῆς. ἡ Μουσικὴ Συλλογὴ τοῦ Πρωγάκη ἀποτελεῖ τὴν κωδικοποίησι αὐτοῦ τοῦ ῥεπερτορίου καὶ ἐδῶ ἀκριβῶς ἔγκειται ἡ μεγάλη της ἀξία.

῾Ο Γεώργιος Πρωγάκης ἐκδίδει τὸν πρῶτο τόμο τῆς συλλογῆς του τὸν ὀκτώβριο τοῦ 1909 στὸ πατριαρχικὸ τυπογραφεῖο μὲ μαθήματα τοῦ ἑσπερινοῦ. ὁ δεύτερος τόμος περιλαμβάνει τὰ μαθήματα τοῦ ὄρθρου καὶ ἐκδίδεται τὸ 1910. ὁ τρίτος τόμος, ποὺ περιλαμβάνει «ἅπαντα τὰ μαθήματα τῆς λειτουργίας», στὴν προμετωπίδα ὡς ἔτος ἐκδόσεως ἀναγράφει τὸ 1910, στὴν πραγματικότητα ὅμως ἐκδόθηκε τὸ 1911, ὅπως ἔχω δείξει σὲ ἄλλη μελέτη μου μὲ πολλὰ τεκμήρια. τὸ κυριώτερο εἶναι ὅτι στὸν τόμο αὐτὸν ἀναφέρονται ὁ μὲν ᾿Ιάκωβος Ναυπλιώτης ὡς πρωτοψάλτης ὁ δὲ Κωνσταντῖνος Κλάββας ὡς λαμπαδάριος τῆς Μεγάλης ᾿Εκκλησίας, κάτι τὸ ὁποῖο ἰσχύει ἀπὸ τὶς 30/1/1911 καὶ ὅχι ἀπὸ τὸ 1910.

῾Η Μουσικὴ Συλλογὴ τοῦ Πρωγάκη περιέχει κατὰ βάσιν τὰ ἐγκύκλια μουσικὰ μαθήματα ποὺ ψάλλονταν κυρίως ἐπὶ Γεωργίου Βιολάκη, καθὼς καὶ μαθήματα ποὺ μελοποίησε ἢ διεσκεύασε ὁ ἐν λόγῳ πρωτοψάλτης (ὅπως ἡ ἀργὴ δοξολογία του σὲ πλ. β΄, ἡ λεγομένη «τοῦ πεθεροῦ», καὶ δύο διασκευές του στὸ «Θεοτόκε παρθένε» τοῦ Πέτρου Μπερεκέτου). ἀσφαλῶς τὴν παράδοσι τοῦ Γεωργίου Βιολάκη συνέχισαν μὲ πιστότητα οἱ μαθητές του ᾿Αριστείδης Νικολαΐδης (διάδοχος στὴν πρωτοψαλτία), ᾿Ιάκωβος Ναυπλιώτης (λαμπαδάριος καὶ εἶτα πρωτοψάλτης) καὶ Κωνσταντῖνος Κλάββας (α΄ δομέστικος καὶ μετὰ λαμπαδάριος). τὸ διάστημα τῶν 4-5 ἐτῶν ποὺ χωρίζει τὴν ἀποχώρησι τοῦ Γ. Βιολάκη ἀπὸ τὴν ἔκδοσι τοῦ Γ. Πρωγάκη εἶναι προφανῶς πολὺ μικρό, γιὰ νὰ ἐπέλθουν ῥιζικὲς ἀλλαγές. ἀπὸ τὴν μελέτη λοιπὸν αὐτῆς τῆς τρίτομης συλλογῆς μποροῦμε ἐν πολλοῖς νὰ διαπιστώσουμε τὰ μαθήματα ποὺ χρησιμοποιοῦνταν στὰ πατριαρχικὰ ἀναλόγια κατὰ τὴν ἐποχὴ τοῦ Βιολάκη. ἐν τέλει ἂν κάποιος τὴν Μουσικὴ Συλλογὴ τοῦ Πρωγάκη τὴν ὀνομάσῃ καὶ συλλογὴ τοῦ Γ. Βιολάκη, δὲν θὰ ἀφίσταται τῆς ἀληθείας.

(http://www.symbole.gr/chmu/hithac/729-3ple)

Μαρτυρία του Παναγιωτίδη στον Γιάννη Στεφούλη:

"Την καλύτερη φωνή της ζωής μου την είχα γύρω στα 1938-39. Με είχαν τότε προσλάβει στη Βέροια(;). Εγώ τα έψαλλα όλα απο στήθους. Εμφανίστηκε λοιπόν κάποιος επίτροπος, γνώστης της μουσικής και ήθελε να με διώξουν γιατί ήμουμα λέει αλμπάνης και τα έλεγα πρακτικά...Του λέω: "Άνοιξε ένα μουσικό βιβλίο" .Ανοιγει τον Πρωγάκη. Άνοιξε όποια σελίδα θές, θα στην πω απ' έξω. Ανοίγει στο "Επί των ποταμών" . Πριν ολοκληρώσω τον πρώτο στίχο Στο Σιώωωωωων, είχε γίνει καπνός"!

(http://analogion.com/forum/showthread.php?t=9141)