Οἱ συνήθειες τοῦ Παναγιωτίδη

     Το παρακάτω κείμενο ανήκει στον κ. Αστέριο Δεβρελή, μαθητή του Αθανασίου Παναγιωτίδη, ο οποίος μου ζήτησε να αναρτηθεί στο Διαδίκτυο. Είναι συμπληρωματικό ως προς το βιβλίο του κ. Δεβρελή «Μορφές» (2015), όπου βιογραφείται λεπτομερώς ο Αθανάσιος Παναγιωτίδης. Μια μικρή παρατήρηση δική μου είναι ότι ο Παναγιωτίδης δε μαθήτευσε στη Μεγάλη του Γένους Σχολή αλλά στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, όπως λέει και ο ίδιος σε συνέντευξή του. Το κείμενο αναρτάται όχι ως μομφή προς τους άλλους διδασκάλους, άλλωστε ο κ. Δεβρελής αφαίρεσε τα ονόματά τους πριν μου το δώσει για να το αναρτήσω, αλλά εις απάντησιν αυτών που ακόμη και σήμερα μέμφονται τον Παναγιωτίδη ως αγράμματο και μη μουσικώς κατηρτισμένο.

Μπουλμπουτζής Ιωάννης

 Οἱ συνήθειες τοῦ Παναγιωτίδη

(Πρὸς ἀποκατάστασιν τῆς ἀληθείας)

    Ὁ Παναγιωτίδης ἦταν δεινὸς σκακιστής, ταβλαδόρος καὶ πρεφαδόρος. Καθημερινὰ σύχναζε στὴ λέσχη ὅπου ἐκεῖ τὸν εὕρισκαν στὸ τηλέφωνο οἱ ἀνὰ τὴν Ἑλλάδα φιλόμουσοι καὶ τὸν καλοῦσαν νὰ ψάλλῃ στὶς διάφορες Πανηγύρεις.
    Σημειωτέον ὅτι τὰ τηλέφωνα στὴ Θεσσαλονίκη τότε ἦταν σπάνια.
    Περνοῦσε εὐχάριστα τὶς ὧρες του παρακολουθῶντας τὰ διάφορα παιχνίδια καὶ ἔκανε ὑποδείξεις στοὺς νέους παίκτες. Ὁ ἴδιος δὲν ἔπαιζε διότι δὲν διέθετε χρήματα. Τὰ οἰκονομικὰ τῆς οἰκογενείας του τὰ διαχειριζόταν ἡ σύζυγός του Αἰκατερίνα - διὰ εὐνοήτους λόγους - καὶ κάθε πρωΐ τοῦ ἔδιδε τὸ χαρτζιλίκι του γιὰ τὰ ἀτομικά του ἔξοδα.
    Ὅμως ὡρισμένες φορὲς ἔπαιζε γιὰ λογαριασμὸν ἄλλων ποὺ τὸν ἐμπιστεύονταν, ὡς δεινὸς παίκτης ποὺ ἦταν.
    Μὲ τοὺς ψάλτες, μαθητὲς καὶ φιλομούσους ἐρχόταν σὲ ἐπαφὴ μόνον στὶς Ἐκκλησίες ποὺ τὸν καλοῦσαν καὶ ἔψαλλε.
    Ἀντιθέτως, οἱ ἄλλοι μουσικοδιδάσκαλοι τῆς ἐποχῆς εἶχαν συνεργασία καὶ δίδασκαν στὰ φροντιστήρια καὶ ἔκαναν καὶ ἰδιωτικὰ μαθήματα μουσικῆς σὲ μαθητὰς καὶ ἔτσι εἶχαν καθημερινὴ ἐπαφὴ μὲ τοὺς καθηγητὰς καὶ ψάλτας. Ἀπὸ ζήλεια καὶ φόβο καθημερινὰ τὸν κατηγοροῦσαν καὶ ἔλεγαν στοὺς μαθητές τους ὅτι ὁ Παναγιωτίδης δὲν ξέρει νὰ ψάλλῃ, νὰ διαβάζῃ καὶ νὰ γράφῃ μουσική!
    Ἡ ἀπάντησις τοῦ Παναγιωτίδη πρὸς τοὺς κατηγόρους του, τοὺς ζηλόφθονες καὶ ἀγνώμονες, τοὺς πολλαπλῶς εὐεργετηθέντες ἀπὸ τοῦ ἰδίου, ἦταν:

• «Οὐδεὶς ἀσφαλέστερος ἐχθρὸς τοῦ εὐεργετηθέντος»
• Ὦ τῆς μωρίας αὐτῶν... μαζὶ μὲ τὸ μπόι τους μετροῦσαν καὶ τὴν σκιάν τους... ὑπερόπτες.

    Ἔλεγαν οἱ ψάλτες καὶ οἱ φιλόμουσοι γιὰ τὸν Παναγιωτίδη ποὺ τὸν ἄκουγαν ἀριστερὰ στὸν Πρίγγο στὴν Ὑπαπαντὴ καὶ στὶς Πανηγύρεις ποὺ ἔψαλλε, ὅτι ὅλους αὐτοὺς τοὺς ὑπερόπτες ποὺ τὸν κατηγοροῦν ψευδῶς τοὺς ἔχει ὅλους μέσα στὸ «τσεπάκι του» καὶ ὅτι, ἐὰν, εἶχε περισσότερη καθημερινὴ ἐπαφὴ μὲ τοὺς ψάλτες καὶ μαθητές, αὐτοὶ ποὺ τὸν κατηγοροῦσαν νυχθημερὸν θὰ ἀναγκάζονταν νὰ κάνουν ἄλλες δουλειὲς γιὰ νὰ ἐπιζήσουν...
    Ὁ Παναγιωτίδης ἦταν ὁ Πατριάρχης τῆς Βυζαντινῆς Μουσικῆς.
    Γεννήθηκε καὶ ἀνετράφη μέσα στὸ Πατριαρχεῖο, ὡς σπουδαστὴς στὴ Μεγάλη τοῦ Γένους Σχολὴ καὶ εἶχε Δάσκαλο τὸν Γ. Πρωγάκη καὶ τὸν Ἰάκωβο Ναυπλιώτη καὶ ἐπὶ 9 συνεχῆ ἔτη (9 - 18 ἐτῶν) ἦταν στὸ ἀναλόγιο τοῦ Πατριαρχικοῦ Ναοῦ.
    Ὁ Παναγιωτίδης μαζὶ μὲ τὸν Πρίγγο ἔφεραν τὸ «Πατριαρχικὸν ὕφος» στὴ Θεσσαλονίκη μας.
    Ὠφείλομεν ἐσαεὶ τιμὴ καὶ εὐγνωμοσύνη στοὺς ἀείμνηστους Αὐτοὺς Διδασκάλους Πρίγγο καὶ Παναγιωτίδη γιὰ ὅλα τὰ καλὰ καὶ ὠφέλιμα ποὺ προσέφεραν στὴν Μουσικὴ καὶ στὴν Κοινωνίαν μας.

αἰωνία Αὐτῶν ἡ μνήμη

Ὁ Γράφων
Ἀστέριος Δεβρελῆς
τουπίκλην Γαλατισταῖος

Θεσσαλονίκη
Πάσχα 2011